Cehenneme Övgü // Gündüz Vassaf

Daha çok seçme olanağımız var, bu yüzden daha çok özgürlüğümüz var. Hayır. Böyle değil. Özgürlüğün esası, bir nesneyi, bir kişiyi, bir düşünceyi ya da bir çiçeği bir diğerine tercih etmek değil. Daha çok bir kucaklama, içine alma eylemi. "Seçme özgürlüğü" bir kavram olarak özgürlük durumuna aykırıdır. Özgürlük, "ya bu ya da şu" değil, "ya hep ya hiç" ya da bir büyüme genişleme eylemidir daha çok.

Gündüz Vassaf / Cehenneme Övgü 

Empati (Vikipedi)

Empati, eşduyum ya da duygudaşlık, bir başkasının duygularını, içinde bulunduğu durum ya da davranışlarındaki motivasyonu anlamak ve içselleştirmek demektir. Kendi duygularını başka nesnelere yansıtmak anlamında da kullanılır.

Bebekler üzerinde yapılan incelemelere göre, doğuştan empati yeteneğimiz yüksek olmakla birlikte, uygun şartlarda hızla kaybedilebilen bir yetenektir. Empati yeteneğini sonradan kazanabilmenin yolu: açık uçlu sorular sormak, yavaş hareket etmek ve yorumda bulunmak, hızlı yargılara varmaktan kaçınmak, kendi davranış ve düşüncelerimizi anlamaya çalışmak, geçmişten ders almak, olayları akışına bırakmak ve kendimiz ve karşımızdakilerin davranışları için belli sınırlar oluşturmaktır.

Olumlu amaçlar için kullanıldığında iş birliği, üretkenlik, refah ve mutluluğu arttıran bu yetenek, kötü amaçlar için kullanıldığında manipülasyonculuk şeklini alır.

Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Empati sayesinde insan ilişkileri gelişir. İnsanlar arasındaki kavgalar azalır ve zamanla yok olur. Aile içi empati ise aile bireylerinin karşısındaki insanı kendi yerine koymasıdır. Bu sayede bireyler karşındakinin ne tepki vereceğini bilir ve ona göre davranır.

Empatinin tam olarak gerçekleşmesinin üç kuralı vardır;

Bir insanın kendisini karşısındaki kişinin yerine koyarak, olaylara onun bakış açısıyla bakmak,

Karşıdakinin duygu ve düşüncelerini doğru olarak anlamak ve hissetmek,

O kişiyi anladığını ona ifade etmek.

Terim, Latince'deki "iç, içine, içinde" anlamına gelen "em" öneki ile Grekçe'deki "duygu, acı, ıstırap, algılama" anlamına gelen "patheia" sözcüğünden türetilmiştir.

Godot'yu Beklerken // Samuel Beckett

- Neyin var senin?

- Mutsuzum.

- Sahi mi? Ne zamandan beri?

- Unutmuşum.

...

- Doğru olmasa da öyle söyle.

- Ne söyleyecektim.

- "Mutluyum" de

- Mutluyum.

- Ben de.

Godot'yu Beklerken, Samuel Beckett 

Ahmet Hamdi Tanpınar

Yaşamak, etrafımızdaki şeylerin şuuruna erdikçe bir dua olur.

Sarılmışım; dolunaya, güneşe, gündüze, geceye. İnanmışım yazların geri döneceğine. Sen de inan, sevgiyle inan; mutlu bir yaz akşamında karşılaşacağımıza. Sarılacağımıza. Sevginin bizi koruyacağına.

Halbuki insan, insanla yaşar. Onu görür, onu arar, onda ve onunla kendisini bulur...

İnsanın kalbinde ümidin ağacını kesmeğe hiç kimsenin hakkı yoktur. Ölüm bile bunu yapamaz.

Ahmet Hamdi Tanpınar

Buddha'yı Keşfet // Osho

Farkındalık ateştir; içinde yanlış olan her şeyi yakar. Egonu yakar. Açgözlülüğünü yakar, sahiplenme duygunu yakar, kıskançlığını yakar, yanlış ve olumsuz olan her şeyi yakar ve güzel, zarif, kutsal olan her şeyi güçlendirir.

Ve kötü ve çirkin olanlar yakıldığında, benliğine muazzam bir keskinlik, hayatına muazzam bir sürat, muazzam bir yoğunluk ve tutku, muazzam bir bütünlük ve tamlık gelir.

Özgürlük, hedeftir.

İdrak o hedefe ulaşmak için yöntemdir.

Peki, kimdir bilge? Çok bilen değil, çok anlayandır.

Senin beden olmadığına, senin zihin olmadığına ve senin yalnızca bir tanık olduğuna tanık ol. Sen yalnızca yansıtan bir aynasın; hiçbir hüküm, takdir, kınama olmaksızın, saf bir aynasın. Buddha budur.

O halde sinek bir Buddhadır!

Buddha'yı Keşfet, Osho

... ... ... ... ... ... ... ... ...

bir sinek ne hisseder

bunu ancak Tanrı hisseder

bir şiir dünyanın anlamını değiştirir.

bir aşk da anlamın dünyasını...

ke

Sıfırdan Başlamak // Jimi Hendrix

Sevgi vermek için sürekli sevgiye dair şarkı söylemek gerekmez.

Kesin bir planım yok. Geleceğin belirsizliğini seviyorum.

Sıfırdan Başlamak, Jimi Hendrix

Edebiyat Edimleri // Jacques Derrida

"Öncelikle her şeyi söyleme olanağına bağlı kalınacaksa edebiyatın ahlaki, dini, politik ya da diğer yerleşik otoritelere itaat etmeme sorumluluğu vardır. Başat görüş söz konusu olduğu kadarıyla edebiyat daima sorumsuz görünmeye eğilimlidir. Bu, edebiyatın, eğer böyle bir şey varsa, sorumsuz olduğu anlamına değil, şiddetlendirilmiş bir aşırı sorumluluk alanı olduğu anlamına gelir."

Edebiyat Edimleri, Jacques Derrida

Gilles Deleuze

“En sessiz sözcüklerdir fırtınayı getiren.”

Gilles Deleuze

Aşk // Marcel Proust

Aşk, kalbin zaman ve mekana duyarlılık kazanmasıdır.

Marcel Proust

Görkemli Kaybedenler // Leonard Cohen

Mükemmeliyeti boşver. Her şey kusurludur. Her şeyin üzerinde çatlaklar vardır. Işık da bu çatlaklar ve kusurlar sayesinde görünür.

Ben senin gizemindim ve sen benim gizemimdin ve gizemin yuvamız olduğunu öğrendiğimize sevindik.

Sihirbaz oLma, sihir oL.

Leonard Cohen / Görkemli Kaybedenler

Mümkünler

 

Kara Keşiş // Anton Çehov

— Neden, neden iyileştirdiniz beni? Bromür preparatları, boş boş oturmalar, ılık banyolar, başıma nöbetçi dikmeler, attığım her adımda, aldığım her yudumda gösterdiğiniz ödleklik, bunlar beni eninde sonunda ahmaklığa götürecek. Deliriyordum, büyüklük hezeyanına kapılmıştım, fakat neşeli, zinde ve hatta mutluydum, ilginç ve orijinal biriydim. Şimdi daha makulüm ve daha sağlıklıyım, fakat herkes gibiyim: Vasatım, sıkıcı geliyor yaşamak... Ah, ne büyük gaddarlık ettiniz bana! Halüsinasyonlar görüyordum, ama kime zararı vardı bunun? Soruyorum, kime?

(...)

— İyi kalpli akrabalar ve doktorlar esrime ve ilhamlarını tedavi etmeye kalkmadığı için Buddha, Muhammed ya da Shakespeare ne kadar da şanslıymış!

Kara Keşiş, Anton Çehov

Müzik // Gilles Deleuze

Müzik eylem yapar ve bize eylem yaptırır. Yakınlığımızı sağlar ve onu tekilliklerle doldurur. Bize aklın temsil etme işlevi değil, ama gücü güncelleştirme işlevi olduğunu hatırlatır; yani (sesli) bir maddede İnsanî ilişkileri kurmak.

Müzik eylemin kendisidir. Onda iki karakter bulunuyordu: Müzik bize ne zamanı ne de ebedîliği verir, ama sadece eylemi üretir; ne kavramı, ne de yaşanmışı doğrular, ama duygulu Aklın eylemini oluşturur.

Gilles Deleuze

Ben Sen Biz Farklılık Kültürüne Doğru // Luce Irigaray

Her ne olursa olsun, insani onur hakkı herkes için öncelikli ve vazgeçilemez bir gereksinimdir. Bu, farklılıkları değerli kılan bir hukuk sistemi anlamına gelir.

Tüm özneler ne aynıdır ne de eşit, zaten böyle olmaları da doğru değil.

Yazı yazmak, tanımadığım, benimle aynı dili konuşmayan ve benimle aynı çağda yaşamayan pek çok insana düşüncemi iletme olanağı veriyor. Bu nedenle yazmak, belleklerde yer edebilecek, yayılabilecek, tarihte yer alabilecek bir yapıt ve bir anlam dizgesi oluşturmak anlamına gelmektedir.

Evrenin en büyük yaratıcıları, kadınlar...

Annelik, herhangi bir işten daha fazla incelik ve zeka gerektirir.

-

Ben Sen Biz; Farklılık Kültürüne Doğru, Luce Irigaray

Psikoloji // ke

tınılar, tonlar, dudak kıvrımları, burun delikleri, gözleri kısmalar, faltaşı gibi açmalar, beden dili, jestler, mimikler, tanrı vergileri, anlamlı suskunluklar.. elimizde netice olarak yanılgılar kalması da uzak bir ihtimal olmayabilir ama husserl'ın düşüncesini benimseme taraftarıyım, psikoloji diyordu, ruh söz konusu olduğunda objektif bir bilim halini alamaz..

ke

Jean François Lyotard

  Biz yapılara inanıyoruz, oysa mümkün olduğu kadar az yapı olması gerekirdi.

İşgörürlük ölçütü teknolojik bir şey, bilgisel ve ahlaki doğru üstüne hüküm vermek için elverişli değil.ü

Postmodern Durum, Jean François Lyotard

Burada şunu anlamalıyız ki, düşünmek zaten konuşmaktır. Düşündüğümüz şeyin adını koyamıyorsak düşünmüyoruz demektir. Adını koyduğumuz şeyleri bir araya getiremiyorsak yine düşünmüyoruz demektir.

Niçin mi felsefe yaparız: Çünkü arzu var, çünkü mevcudiyette yokluk, canlı olanda ölüm var; ve yine henüz bizim olmayan gücümüz var; ve yine çünkü yabancılaşma, elde ettiğimizi sandığımız şeyin kaybı ve olgu ile yapma arasındaki, söylenen ile söyleme arasındaki mesafe var; ve son olarak çünkü eksikliğin mevcudiyetine kendi sözümüzle tanıklık etmekten kaçamıyoruz.

Sahi, felsefe yapmayalım da ne yapalım?

İnsanlık çözebileceği sorunları yaratır.

Niçin Felsefe Yaparız?, Jean François Lyotard

Ramazan-ı Şerif

Ramazan-ı Şerif için gelsin..

Allah'ım yüzlerimizi senden ulaşan hayâ ile,

kalplerimizi senden gelen

sevinçle doldur.

İslam, kendisine tabi olanlara 'gözünü kapat ve yap!' demez. Aksine 'öğren, sonra yap' der. Çünkü ilim, inanç ve amelden önce gelir.

Yolunu Seç, Eymen b. Bahauddin es-Serrac

(eğer Muhammed'in resmi olsaydı Hindistandaki gibi tüm İslam coğrafyasında Muhammedin resmi olurdu, halbuki onunla ilgili öyle güzel bir söz vardır ki: biz seni görmeden sevdik!)

(Televizyonda bir kaç doğru düzgün İslam yorumcusu var ancak hakikat anlayışımızla ilgili bir sorun çıkıyor, mesela sekülerlikle ilgili, yani aşkı hakikat bellediğimizde ya da sosyalizmi, bunun dışındakileri dışlıyoruz, İslam da bunu yapıyor, oysa hakikat anlayışlarının sentezi önemli artık. Doğrudur Avrupa uygarlığının temeli olarak İslamı atlayarak Antik Yunanı görmektedir ve pek çok b/ilim dalının kurucusudur İslam alimleri ancak bunu materyalist modernlikle sidik yarışı olarak görmemek gerekir, bu noktada İbn Halduna kulak verebiliriz; Tek bir medeniyet vardır: İnsanlık medeniyeti!)

(Kuranı bir doktrin olmak yerine ahlaki bir davet olarak görmek ve anafikir olarak iyiyi, doğruyu, güzeli seçmemiz gerektiğini ileten bir kutsal metin olarak tanımlamak bana daha doğru geliyor.)

Allah'ım, Ağlamayan gözden, korkmayan gönülden, çekinip korkmayan kalpten, kabul olmayan duadan, faydası olmayan ilimden, dinlenilmeyen sözden, doymayan nefisten, yardımın küçüğünü bile sakınandan sana sığınırız

Amin.

Evrad-ı Kudsiyye ve Sırları (Levhasıyla beraber), Muhammed Bahâeddîn

Rauda Jamis // Frida Kahlo

İnsanın ifade edemediği şeyin gücü

patlayıcı, hasar verici, kendi kendini yıkıcı

bir güçtür. İfade etmek, kurtulmanın başlangıcıdır.

Her gözyaşı yaşamın parçalanışı..

Frida Kahlo, Rauda Jamis

Kundera / Lyotard /

Düşünceler hayat kurtarabilir.

/ Milan Kundera

Seri sonu uzun zamandır devam ediyor, yalnızlık da öyle.

/ Ayrışma, Jean François Lyotard

Sophia teriminin köküne dikkat edilirse soph kökü Fransızca savourer'in (tadını çıkarmak) köküyle aynıdır. Sophon, tadını çıkarmayı bilendir.

/ Niçin Felsefe Yaparız?, Jean François Lyotard

İnsan Soyu ve Toprak Ana, Arnold // J. Toynbee

İnsan türünün 1773-1973 arasındaki iki yüzyıl boyunca biyosferin bir başından bir başına edindiği gücün emsali yoktur. Bu hayrete düşürücü genel durumda, kesin bir şekilde tek bir öngörüde bulunulabilir. Toprak Ana'nın evlâdı İnsan türü, ana katli suçunu işlerse, bundan ucuz kurtulmaya gücü yetmeyecektir. Bunun cezası kendi kendini imha olacaktır.

Uygarlığın doğuşundan beri İnsan türünün teknolojik ilerlemesiyle sosyal performansı arasında bir uyumsuzluk yaşanmıştır. Teknolojinin ilerleyişi, özellikle 1773-1973 arasındaki iki yüzyıl boyunca gelen en son ilerleyiş, İnsan türünün servet ve gücünü bir hayli artırmıştır. Ayrıca İnsan türünün kötülük yapmaya yönelik fiziksel gücüyle bu güçle başa çıkmaya yönelik manevi kapasitesi arasındaki "ahlâklılık uçurumu" Cehennemin mitolojik ağzı kadar alabildiğine açılmıştır.

İnsan Soyu ve Toprak Ana, Arnold J. Toynbee

Tanrıçalar ve Tanrıça’nın Dönüşümleri // Joseph Campbell

Ruh aslında hayatın hoş kokusudur.

Hayatın içine üflenen bir şey değildir, hayatın içinden gelir..

Aşk kalbin uyanışıdır.

Sevgi ruhların buluşmasından gelir.

Avlanma vurgusu varsa erkek odaklı bir mitoloji, toprağı ekme vurgusu varsa kadın odaklı bir mitoloji ile karşı karşıyayızdır.

Rüzgarımız bitti. Biraz daha verebilir misin?"

Tanrının cevabı, "Kesinlikle olmaz. Kürek çekin."

Bir yerlerde eski bir Çin bedduası okumuştum. ‘’İlginç zamanlarda dünyaya gelesin.’’

Tanrıçalar ve Tanrıça’nın Dönüşümleri, Joseph Campbell

George Ivanovich Gurdjieff

Benim bakış açıma göre, etrafındakilerden zihninin yaratıcılığıyla sıyrılan, doğasının ortaya koyduğu tezahürlerde kendini sınırlamayı bilen, aynı zamanda başkalarının zaaflarına karşı adil ve hoşgörülü davranan dikkate değer bir adam olarak adlandırılabilir.

İnanç insana verilemez. İnanç insanda doğar ve onun içindeki eyleminde otomatik öğrenmenin sonucu olarak değil, yani yükseklik, genişlik, kalınlık, biçim ve ağırlığın otomatik olarak belirlenmesinden veya herhangi bir şeyin görme, duyma, dokunma, koklama veya tatma yoluyla algılanmasından değil, anlayıştan kaynaklanır.

Anlayış, kasıtlı olarak öğrenilen bilgilerden ve kişisel olarak deneyimlenen her türlü deneyimden elde edilen özdür.

Bilgi ve anlayış oldukça farklıdır. Sadece anlayış varlığa yol açabilir, oysa bilgi onun içinde sadece geçici bir mevcudiyettir. Yeni bilgi eskisinin yerini alır ve sonuç, bir bakıma, boşluktan boşluğa bir dökülmedir.

George Ivanovich Gurdjieff 

Şems / İbn Arabi

Bir şey yap, güzel olsun. Çok mu zor? O vakit güzel bir şey söyle. Dilin mi dönmüyor? Güzel bir şey gör veya güzel bir şey yaz. Beceremez misin? Öyleyse güzel bir şeye başla. Ama hep güzel şeyler olsun. Çünkü her insan ölecek yaşta.

Şems-i Tebrizi

Aşkından mecnûna dönmüş kişi sürekli yakınmakta

Ayrılıktan, sevgilisinden uzakta kalmaktan

Bense, tam tersine, çok uzağım böyle yakınmaktan.

Çünkü sevgilim her an hayâlimde, her an yanımda.

Doğrusu, sevgilim benden doğmakta, bende kalmakta

Öyleyse "Bana ne oldu? Bana ne oldu?" demek niye?

~

Dinlemek yetmez, anlamaya çalış..

Bil ki, sevgi makâmı çok şerefli bir makâmdır. Gene bil ki, sevgi varoluşun aslıdır...

İlahi Aşk, Muhyiddin İbn Arabi

ve Aşk onu sevmende değil, onu severken her şeyi sevmende demiş erenler...