Egemen Bostancı

... 

boz renge dönmüş, hüzne bürünmüş

gölgesinden başka ne kaldı geride

ölüm diyordu bir cesaret işi değildir yalnızca

ölüm duvarın arkasından izleyen ruhtur

haydi dönün

kendi başınıza

yuvarlanın

haydi gelin

gülün rengine

canlanışın mutluluğuna

Mizah // Kurt Vonnegut

Mizah, kendinizi korumak için, hayatın ne kadar berbat olabileceği gerçeğini uzakta tutmanın bir yoludur.

Kurt Vonnegut 

Marquez - Marcos (Röportaj)

Aşağıda Zapatista lideri Marcos'la Gabriel Garcia Marques'in röportajından okuma üzerine kısa bir bölüm var...

Garcia Marquez: Bütün bu karışıklığın ortasında okumaya hala zaman bulabiliyor musun?

Marcos: Evet, çünkü okumasaydık ne yapabilirdik?...

...

Marques: Söylediğin her şey ciddi bir edebi geçmişin olduğunu gösteriyor. Bunun kaynağı ne ve nasıl elde ettin?

Marcos: Çocukluğumla alakalı. Ailemde kelimelerin çok özel bir değeri vardı. Dünyaya karışmamız dil vasıtasıylaydı. Okumayı okulda değil, gazetelerden öğrendik. Annem ve babam bize yeni şeylere ulaşmamızı hızlıca sağlayan kitaplar okuttular. Öyle ya da böyle, dilin birbirimizle bir iletişim yöntemi değil, bir şeyleri inşa etmenin aracı olduğu bilincine sahip olduk. Bir görevden ya da ödevden daha çok bir zevkmiş gibi.

...

Edebiyatı öğrenmeye başladığımız şekilde hayatın içine karışıyorduk. İnanıyorum ki bizi biçimlendiren buydu. Dünyayı elektronik haberlerden değil, bir roman, bir deneme ya da bir şiir aracılığıyla tanıdık ve bu bizi oldukça farklı kıldı.

Şiddetin Topolojisi // Byung-Chul Han

Dostanelik politikası, hoşgörü politikasından daha açık kalplidir. Hoşgörü aslında muhafazakâr bir pratiktir, çünkü farklılık burada sadece katlanılan bir şeydir. Tolerans veya hoşgörü hâlâ katı bir özimgeye, net kontürlere sahip bir kimliğe bağlıdır. İnsan kendini hâlâ Öteki’nden kesin çizgilerle ayırmaktadır. Ayrıca iktidardan da tamamiyle uzak değildir hoşgörü pratiği. Azınlıklar, iktidardaki çoğunluk tarafından hoş görülür, tolere edilir. Dostanelik politikası, asgari bağ ile azami bağlılık, asgari akrabalıkla azami yakınlık yaratır.

Şiddetin Topolojisi // Byung-Chul Han 

Farid Farjad

 

herkes

kalbinin renginde

yaşar hayatı

ve herkes

kalbinin rengini

bulaştırır etrafındakilere

farid farjad

Ahmet Hamdi Tanpınar

 

Kökü bende bir sarmaşık

Olmuş dünya sezmekteyim,

Mavi, masmavi bir ışık

Ortasında yüzmekteyim.

Ahmet Hamdi Tanpınar

Sessizliğin Tarihi // Alain Corbin

Katlanabileceğim bir yanılgı olmaktan başka pek seçeneğim yok çünkü diğer türlü katlanamıyorum.

Sahici bir yaşama kavuşmak istiyorsak sessizliğin manastırını kendi benliğimizde inşa etmek kaçınılmazdır.

Susmalısınız ya da sözleriniz, sessizliğinizden daha değerli olmalı.

Her nesne kendinde, o nesneyi tanımlayan sözün ötesinde bir öz barındırır. Yalnızca sessizlik insanın bu öze ulaşmasını sağlar. Kişi bir nesneyi ilk kez gördüğünde kendiliğinden susar. Sözden önceki halin nesnedeki varlığına sessizliğiyle karşılık verir, nesneyi sessizliğiyle onurlandırır.

Nihayet yalnızım! Gecikmiş, yorgunluktan bitmiş birkaç at arabasının uğultusundan başka bir şey duyulmuyor artık. Dinlenişe ermesek de sessizliğe ereceğiz birkaç saat boyunca. Nihayet! İnsan yüzünün tiranlığından kurtuldum, yalnız kendi kendimden çekeceğim artık… Kendimden de, başka kimseden de hoşnut değilken, gecenin sessizliğinde ve yalnızlığında kendimi bağışlamak, biraz da gururlanmak istiyorum.

Sessizliğin Tarihi, Alain Corbin

AŞK // Vyaçeslav Ivanov

Aşk

iki ağaç gövdesiyiz biz, aynı yıldırımın yaktığı

iki aleviz, geceyarısı ormanında.

iki göktaşıyız, kayan, karanlıkta;

iki çatallı bir okuz, aynı yazgının fırlattığı.

tek bir elin dizginlediği iki atız

mahmuzunu tek bir elin vurduğu:

bir çift gözüz biz, aynı bakışla dolu,

aynı düşün, titreyen iki kanadıyız.

bir çift acılı gölgeyiz;

o eski güzelliğin uyuduğu

tanrısal mezarın mermeri üstünde.

ikimiz tek bir sfenkiz kendimize

aynı gizin, iki sesli ağzıyız biz,

aynı çarmıhın iki kolu.

Vyaçeslav Ivanov

Çeviri: Ataol Behramoğlu 

Oruç Aruoba

benlik tüm yaşantıların toplamıdır.

yaşadığın her an yaşar.

oruç aruoba

Biricik ve Mülkiyeti, Max Stirner

 

Kendini var etme kavgası kaçınılmazdır.

Her şey insanın elinden alınabilir, düşünme ve inanç alınamaz.

İnsanlar arasında Tanrısal, hakiki insansaldır!

Biricik ve Mülkiyeti, Max Stirner

Gece Epigrafları // Şahin Kurt

Tek vuruşluk çalgılar korosu

Handiyse sakat bir varoluş üzerine taksim edilmişlerdi. Ejderhayı doyuruyorlar ve arta kalan zamanlarda bunun acısını birbirlerinden çıkarıyorlardı. Böyle bir düzlemde sanat için sadece radikal çıkışlar, protest ataklar, alegorik salvolar, ironik fırça darbeleri gerekliydi…

Nostaljik ve analog şiirler, yapay mutluluk ve kof umut bezirgânlığı ya da bu dışkı kültünü fırsata çevirip acılara, ölülere, kana, uyuşturucuya, halüsinasyona, şizofreniye yelken açan bir uçlarda kaybolma seçeneği! Hepsi yine o büyük kapital anlatıya yarıyor…

Toprağa basıp köklenmek ve dik durmak varken; efsunlu, sakat mahlukata dönen insancıklar ve onlardan üreyen, kola-cips-pizza-hormon-tablet-dijital kanserli hücreler…

Cin şişeden ne zaman çıktı, ok yaydan, aklım kafatasından ne zaman! Akıl almaz biçimde köle bedenleri üzerinde tepiniyorlardı..

Tutsak arzuları, kendileri için biçilmiş ve yine sistemi doyuran meşgalelerle, nesnesini çölde vaha misali büyük bir mutluluk ve açlıkla kemirmeye koşuyordu. Ahlâk, din ve aile kurumlarınca koşulan çılgın atları zalim kapitalizmin!..

ş.k.,gece epigrafları (2017)

İlahi Sevgi / Çıplaklık / Görme Biçimleri

Ve ilahi sevgi çok sabreder ve naziktir ve kıskanmaz ve böbürlenmez, çıkar gözetmez, kolayca öfkelenmez, kötülük düşünmez ve kötülüğe sevinmez, ancak gerçeklere sevinir, doğruluklu olmak adına her şeye katlanır, umut eder ve her şeye dayanır. [7: 45]

"O yüzden başörtüsü nasıl insanın Tanrı ile Özgürleşmesi ise, Nudist de insanın doğa ile özgürleşmesidir. Elbette bu durum kadar Nudizmin doğal çıplaklık halinin kapitalist tahakküm ile çarpıtılması da bir gerçekliktir. Bu nedenle, kapitalist çıplaklığın pornografik hali çıplaklığın sömürülmesi biçimidir. Bu anlamda Nudizmin natüralist ethoslarınca ortaya konan çıplaklık ile imajinatif çıplaklığı birbirinden ayırmak gerek." D. D.

Nesneler bizim onlara yüklediğimiz anlamlardan ibarettir, insanlar da öyle…

Her imgede (imajda) bir görme biçimi yatar..

John Berger 

Zihin // Frank Zappa

Zihin paraşüt gibidir. Açık değilse işe yaramaz.

Frank Zappa 

Kötü Feminist // Roxane Gay

"Müzik zamanı sindirmek için elimizdeki en iyi araçtır."

Amy Winehouse

Çok fazla önyargı ve çok fazla acı sorgusu vardı: eğlence sektöründe çalışan bir şarkıcının, uyuşturucu bağımlılığı sorunu yaşayan bir kadın-kızın yasını nasıl tutabilirdik? Sanki bir uyuşturucu bağımlısının hayatı o kadar değerli değilmiş, trajedi doğru kişilerin başına gelmediği sürece yas tutmaya hakkımız yokmuş gibi.

Kötü Feminist, Roxane Gay

Aborjin Duası

aborjinlerden:

her şey yeterli olsun!

seni ayakta tutmaya yetecek kadar güzelliklerle dolu bir yaşam sürmeni diliyorum.

aydınlık bir bakış açısına sahip olmana yetecek kadar güneş diliyorum.

güneşi daha çok sevmene yetecek kadar yağmur diliyorum.

ruhunu canlı tutmaya yetecek kadar mutluluk diliyorum.

yaşamdaki en küçük zevklerin daha büyükmüş gibi algılanmasına yetecek kadar acı diliyorum.

isteklerini tatmin etmeye yetecek kadar baht diliyorum.

sahip olduğun her şeyi takdir etmene yetecek kadar kayıp diliyorum.

son “elveda”yı atlatmana yetecek kadar “merhaba” diliyorum

Amy Winehouse

Her gün âşık oluyorum. Ama insanlara değil,

durumlara âşık oluyorum!

Amy Winehouse 

Anton Çehov

Bence kitaplar notaya, sohbet ise şarkı söylemeye benziyor.

Anton Çehov 

Sır // Osho

Bu yeşil ağaçların amacı nedir? Şarkı söyleyen bu kuşların? Gün doğumunun amacı nedir, ya da yıldızlı gecenin? Nedir amaç? Hepsinin bir amacı olsaydı, çok çirkin bir varoluşunuz olurdu.

Kıyas konusunda tüm uzmanlığını bir kenara bırak; bırak senin yaşam tarzın şarkı olsun.

Sır, Osho

Birhan Keskin

Bırak soğusun parçaların.

Tekrar bitiştiğinde,

Başka bir şey olacaksın.

Birhan Keskin 

Çırpınıp İçinde Döndüğüm Dünya // Şükrü Erbaş

Eğer içimizde bir gönül kaldıysa;

masal dinleyen,

şarkı söyleyen,

şiir okuyan,

sulara bakan,

kuşlara gülen,

ağaçları kucaklayan,

yalnızlıkla ürperen bir gönül,

dünyamız insanın gövdesinde

yeniden filizlenmeye başlayacaktır.

Yoksa yaşadı­ğımız gezegen

hepimizi bir taş masalına çevirecek!

Çırpınıp İçinde Döndüğüm Dünya, Şükrü Erbaş 

Kuzgun

Yunanistan' dan Tibet'e kadar birçok kültürde, bu kuşların tanrının habercisi olarak gönderildiğine inanılmıştır. Kelt savaş tanrıçaları, savaşırken kuzgun şekline bürünmüştür. Viking tanrısı Odin'in, hergün dünyayı dolaşıp ona haber getiren Hugin ve Munin adında iki kuzgunu vardır. Çinliler, Tanrının geldiğini kuzgunların haber verdiğine inanmıştır. Bazı Kızılderililer, dünyayı yarattığına inandıkları kuzguna bir ilah olarak tapmışlardır. 

Fıkra

 

Bir İrlandalı, Dublin'de bir bara girer, üç bardak bira ısmarlar; önce birinden, sonra diğerinden, daha sonra da üçüncüsünden birer yudum alır ve bu sırayla içerek üç bardağı bitirir.

Ardından üç bira daha ısmarlar. Meraklanan barmen, "Her seferinde bir bardak alıp içsen, diğerleri ısınmaz," der.

Bunun üzerine adam, "Biliyorum," der. "Ama benim iki kardeşim var; biri Amerika'da, diğeri Avustralya'da oturuyor. Birbirimizden ayrılırken, birlikte içtiğimiz günlerin şerefine hep böyle içeceğimize söz verdik.Yani bardakların ikisi kardeşlerim, biri benim için."

Barmen duygulanır, "Ne kadar hoş," der.

Adam kısa süre içinde barın müdavimi olur ve her gece aynı şekilde içer. Derken günün birinde adam gene bara gelir ve bu sefer iki bardak ısmarlar. Barmen biraları verir ve içten bir üzüntüyle, "Başınız sağ olsun," der.

Adam gülümser, "Yok, yok," der, "kardeşlerim hayatta... Yalnız ben din değiştirip Mormon oldum; o yüzden alkolü bıraktım."

Sırdaş Trompet, // Leonora Carrington

Ve karanlığımı ışığa çevir, ve etrafımı saran düzeni, içine düştüğüm kaosu paramparça et.

Bu toplumda tanıdık ama köpekbalıklarıyla dolu bir yüzme havuzundaymışım gibiyim, oysa ortamın müsait olması durumunda hoş ve eğlenceli olabileceğime de inanıyorum.

Keşke bu dünyadaki insanlar birbirlerini anlamanın önemini fark etseler.

Katıksız yaratıcı fikir baloncukları fışkırıyor içimden, diğer insanlarla bu anlama yeteneğini paylaşıyorum.

Sırdaş Trompet, Leonora Carrington

Aşka Övgü // Alain Badiou

 Aşk yaşamın yeniden icat edilmesidir.

Aşka Övgü
Alain Badiou

Robert Desnos

Oysa gecenin dibinde, hâlâ tanığıyız

Günün görkeminin, armağanlarının,

Eğer uyumuyorsak şafağı gözlemek içindir

Odur kanıtlayacak olan yaşadığımızı şimdi.

...

Odsuz ocaksız kentte

İnançsız yasasız kentte

...

Sen ancak

Seni sevdiğim günü unuttuğum zaman gerçekten

öleceksin.

...

Yel alıp götürüyor kumu

Anılarımızı, dostluklarımızı...

Kafayı bozmayın!

Numara yapmayın kendi kendinize

Geçmiş geçmiştir

Yaşayın işte.

Robert Desnos 

Nar Olsam Çatlardım // Sinem Sal

Nar Olsam Çatlardım

yalnızca benim fikrim değildi

zaman zaman başkaları da söylüyor

bir iğne ki bir arının kıçına girdiğinden utanıyor

bir düşünce ki aklına gelse yanakların kızarıyor

yalnızca benim fikrim değildi

başınızdan dökülen yaldız olamaz

başka bir isim altında yoklamış sizi:

toz

bir kapı aralığına da sığar her şey

mesela çocukken, sevişen anne baba

mesela açıldığında yüze vuran yığınla toz

mesela daha erken girilmesi şart olan oda

iki parmağım arasında sıktım inciri

şehvet, bal, kurt

iki parmak arasına da sığar her şey

mesela o çok sevdiğin nikotin

mesela kenevir tarlaları

mesela kalemin

sıktım yüzünü insanın, parça parça:

köz

aklım kendini içimdeki suya bıraktı

oltalar! saldırın!

oltalar! yakalayın!

yalnızca benim fikrim değildi

öpüşmeyi yasaklamak için

boğazlarından kesmek insanları

ve ben dahil kimse bilmiyordu

hayat

tam suratının ortasına indireceğin tokatı

bileğinden kesen balta gibi

eğildim de baktım tadına kendimin:

haz

buoyunlarınhiçbirininadıyalnızlıkolamaz

Sinem Sal / Anekta 

Robert Desnos

Bu akşam dövüşmek zorunda olduğumuz şey için değil

Savunmak zorunda olduğumuz şey için türkü söylüyorum.

Yaşamın zevkleri.

Dostlarla içilen şarap.

Aşk.

Kışın ateş.

Serin ırmak yazın.

Her sabah içilen çay.

Yolda yürürken mırıldanılan nakarat.

İçinde uyunan yatak.

Uyku, sıçrayıp uyanılmayan, yarın endişesiyle bölünmeyen.

Eğlence.

Gökyüzünü değiştirmek özgürlüğü.

Onur duygusu ve birçok başka şeyler

Elinde tutmak hakkını vermemeyi göze alarak insanlara.

Robert Desnos

Aşık Veysel

Muhabbet bir ekin ekip yeşertmektir.

Aşık Veysel

Karıncalar //Jocelyne Baronne

Ne yazık ki küçük bir olayın kalpte yarattığı büyük etkiyi bu kadar güçlü anlatan metinlere nadiren rastlanır. Jocelyne Baronne’un bu hikâyesi, yalnızca yaratılanı gözlemlemenin değil, onun içindeki görünmez dersleri fark etmenin de ne kadar derin bir farkındalık yaratabileceğini gösteriyor:

Bir sabah doğada erken uyanırken, beni şaşırtan bir şey fark ettim.

Bir gün önce açık bırakılmış beş litrelik bir su şişesine onlarca karınca düşmüştü. Şeffaf suda kaotik şekilde kıvrılıyorlardı, sanki her biri hayatta kalmak için mücadele veriyordu.

İlk başta birbirlerini boğduklarını sandım — bazıları kurtulmak için diğerlerini feda ediyormuş gibi geldi.

Bu düşünce beni tiksindirdi ve müdahale etmemeye karar vererek uzaklaştım.

Ama iki saat sonra merak ağır bastı ve yeniden şişeye baktım.

Hayretim tarifsizdi: karıncalar hâlâ yaşıyordu! Üstelik bir canlı ada oluşturmuşlardı — bir piramit gibi, bazıları diğerlerinin üzerine çıkarak yüzeyde kalıyorlardı, adeta bütün bir koloni halinde.

Nefesimi tuttum ve izlemeye başladım. En alttakiler gerçekten suyun içindeydi ama bu sonsuza kadar sürmüyordu. Bir süre sonra üstteki karıncalar gönüllü olarak aşağı iniyor, yorgun olanlar ise yukarı çıkıyordu.

Hiçbiri önce kendini kurtarmaya çalışmıyordu. Tam tersine, herkes en zor yere gitmeye çabalıyordu.

Bu koordineli yardımlaşma sistemi beni derinden etkiledi.

Dayanamadım.

Şişenin ağzından geçebilecek bir kaşık buldum ve dikkatlice içine soktum.

Kurtuluşu gören karıncalar paniğe kapılmadan, tek tek çıkmaya başladılar.

Her şey yolundaydı… ta ki içlerinden biri, yorgunluktan kapağa ulaşamayıp tekrar suya düşene dek.

Ve sonra, hayatım boyunca unutamayacağım bir şey oldu.

Son karınca, neredeyse dışarı çıkmışken, aniden geri döndü.

Adeta şöyle diyordu: “Dayan kardeşim, seni terk etmeyeceğim.”

Suyun içine daldı, boğulmak üzere olan arkadaşına sıkıca sarıldı. Ama onu tek başına yukarı çıkaramadı.

Dayanamadım, kaşığı yaklaştırdım ve ikisi birden, canlı bir şekilde, birlikte dışarı çıktılar.

Bu olay beni herhangi bir filmden ya da dostluk ve fedakârlık üzerine yazılmış kitaptan daha çok etkiledi.

İçimde bir duygu fırtınası koptu:

Önce karıncaları duygusuz yaratıklar sandığım için bir kınama,

Sonra dirençlerine karşı hayranlık,

Disiplinlerine ve cesur fedakârlıklarına karşı derin bir saygı…

Ve en sonunda, utanç.

İnsanlık adına utanç.

Çünkü biz, iyiliğin peşinde koşarken birbirimizi kaybediyoruz.

Zayıf olanı kurtarmak için geri dönen çok az kişi var.

Canlı köprüler kurmak yerine duvarlar örüyoruz.

Eğer karıncalar — bu küçücük varlıklar — böyle bir yardımlaşma ve özveriye sahipse,

biz neden bu kadar sık başkasının acısına kulaklarımızı tıkıyoruz?

O gün bir şeyi anladım:

Gerçek güç birlikte olmaktan geçiyor.

Ve eğer bir insan hâlâ nasıl yaşanacağını bilmiyorsa, gitsin karıncalardan ilham alsın.

— Jocelyne Baronne 

Woody Allen

hızlı okuma kursuna gittim, sonra 2 ciltlik karamozov kardeşleri okudum, anladığım kadarıyla olay rusyada geçiyordu..

woody allen